بررسی نتایج جراحی ترانس اسفنوییدال در 29 بیمار مبتلا به بیماری گوشینگ

سابقه و هدف: درمان بیماران مبتلا به سندروم کوشینگ با توجه به مشکلات خاص تشخیصی و درمانی آنها دارای پیچیدگی های فراوان می باشد. در مطالعه حاضر که اولین سری بزرگ بیماران مبتلا به بیماری کوشینگ جراحی شده در ایران می باشد، نتایج درمان جراحی ترانس اسفنوییدال در 29 بیمار با میکرو یا ماکروآدنوم هیپوفیز که در طی مدت 10 سال (از ابتدای سال 1371 تا پایان سال 1380) بستری و تحت عمل قرار گرفته اند، مورد برری قرار گرفته است. مواد و روشها: مطالعه به صورت case series روی تمام بیماران انجام گرفته است. تشخیص بیماری پس از بررسی های پاراکلینیکی هورمونال و انجام MRI یا سی تی اسکن مغزی از غده هیپوفیز و نیز سی تی اسکن شکم و در صورت لزوم توراکس تایید گردیده است. خصوصیات سن، جنس، مدت اقامت در بیمارستان، علائم بالینی و طول مدت آن، نتایج تصویر برداریها و آزمایشات هورمونی، یافته های حین عمل، عوراض پس از عمل و پیگیری و نتایج درمان در بیماران برری و مورد قضاوت آماری قرار گرفت. یافته ها: طی مدت بررسی تعداد 29 بیمار واجد شرایط وجود داشته که 21 مورد زن و 8 مورد مرد با میانگین سنی 10±28 سال بود. شایع ترین تظاهر بالینی چاقی و مدت پیدایش آن 29±30 ماه بود. 4 بیمار دارای ماکرو آدنوم و بقیه میکرو آدنوم بودند. همه بیماران با روش ترانس اسفنوییدال تحت عمل قرار گرفته اند. در حین عمل عارضه ای وجود نداشته و پس از عمل در 2 مورد رینوره مایع مغزی نخاعی و در 9 مورد دیابت بی مزه گذرا مشاهده گردید که همگی با درمان طبی کنترل شدند. 8 بیمار پیگیری نداشته و بقیه حداقل 3 ماه و به مدت 27±23 ماه پیگیری شدند. در 90% موارد بهبودی بعد از عمل ایجاد شده و در 2 مورد نیز نتیجه جراحی مطلوب نبود. عود در 3 بیمار (14%) مشاهده گردید که هر سه از طریق ترانس اسفنوییدال تحت عمل قرار گرفتند که در 2 بیمار مجددا بهبودی ایجاد گردید ولی در مورد سوم موثر نبوده است. نتیجه گیری و توصیه ها: در مجموع به نظر می رسد که جراحی ترانس اسفنوییدال در بیماران مبتلا به بیماری کوشینگ قابل قبول باشد. توصیه می شود که بیماران مبتلا به سندروم کوشینگ، در صورت وجود آدنوم مترشحه ACTH، از این طریق تحت عمل قرار گیرند.